De bodem van de Herenboerderij bepaalt wat er in technische zin aan groenten en fruit verbouwd kan worden. Daarnaast gaan de wensen van de Herenboeren bepalen wat er daadwerkelijk op die grond verbouwd gaat worden.

Op de eerste Herenboerderij in Boxtel verbouwen ze jaarrond zo’n 50 – 60 soorten groenten. Staan er appel-, peren- en pruimenbomen. En lopen er varkens, kippen en runderen voor vlees en eieren. Vanzelfsprekend eten de Herenboeren met de seizoenen mee en is de oogst afhankelijk van het weer.

Teeltplan
We telen in beginsel dat wat de leden van onze coöperatie willen eten. Via een enquête zullen we onderzoeken wat onze leden willen eten en in welke hoeveelheden. Rekeninghoudend met de teelttechnische mogelijkheden en de vruchtbaarheid van de bodem proberen we al deze groenten te telen. Om je een beter beeld te geven van wat je dan elke week mag verwachten hierbij het Poot- en zaaiplan 2018 van Herenboeren Wilhelminapark in Boxtel.

Onze boer werkt vraaggestuurd. De leden geven aan wat ze willen eten en de boer produceert dat uiteraard voor zover de omstandigheden, de grond en de regelgeving het toestaan. Op basis van ervaringen uit Boxtel verwachten we de volgende productie per persoon:

• 50 – 60 soorten groenten per jaar (wekelijks gemiddeld 5 soorten, afhankelijk van het seizoen)
• 4 – 5 soorten fruit (appels, peren, pruimen en struikfruit)
• 200 eieren (3 – 5 eieren per week per persoon)
• 22 – 25 kilo vlees (4 – 5 kg kip, 7 – 8 kg rund, 8 – 10 kg varken en 3 – 4 kg vleeswaren)

In de toekomst is het op twee momenten in de week mogelijk om groenten, fruit, eieren en het bestelde vlees op te halen, waarschijnlijk of woensdag en zaterdag. De pakketten worden uitgeleverd bij een kraam op de boerderij. De ervaring leert dat de meeste mensen het gewoon ontzettend leuk vinden om ten minste eens per week hun boerderij te bezoeken en collega-Herenboeren te ontmoeten. Daarnaast weten we al dat verschillende leden een beetje uit de richting wonen van de boerderij. Daarom wordt er hard gewerkt aan distributie punten in Valkenswaard, Eindhoven en Heeze. Wel zo makkelijk toch?

Officieel niet. Biologisch is een officieel door SKAL verleend keurmerk. Iedereen die een biologisch product koopt bij een boer, speciaalzaak of supermarkt, weet dan dat het voldoet aan de criteria van het keurmerk. Binnen de coöperatie kopen we niet, zijn we onze eigen markt en bepalen we zelf hoe we werken aan een in alle opzichten duurzame voedselproductie. Het is onderdeel van onze zoektocht naar de ‘meest duurzame vorm van landbouw’. We noemen het zelf ook wel natuur gedreven landbouw. We vinden transparantie en grip op de methode momenteel het belangrijkste sturingselement. Vraaggestuurd voedsel produceren, zo natuurlijk mogelijk; dat is wat ons drijft.

We zoeken naar de draagkracht van de bodem voor voedselproductie, uitgaande van een gezonde bodem in een gezond landschap. Het gebruik van middelen wordt hierbij zoveel mogelijk voorkomen. En mocht het noodzakelijk zijn, dan gebruiken we niet chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen, die in de biologische landbouw zijn toegestaan.

Het rundvlees wat onze leden afnemen is afkomstig van de Limousin-runderen van familie Van Lievenoogen. Zij wonen in Soerendonk en hun dieren – ongeveer 60 stuks, jong en oud – grazen bijna het hele jaar in en om Soerendonk; binnenkort ook op landgoed Baronie van Cranendonck. De familie koos voor Limousin runderen omdat het prachtige dieren zijn die mooi afkalven. Bovendien kunnen ze van sobere voeding goed en smaakvol vlees produceren en hebben ze weinig tot geen antibiotica nodig.

Bij familie Van Lievenoogen gebeurt alles op een zo natuurlijk mogelijke manier. Zo zogen de kalveren 7-8 maanden bij hun moeder. Ze zijn zelfs “gecertificeerd Natuurbeheerder”! Bekijk onderstaande video om een mooi inkijkje in het leven van de koeien van de familie Van Lievenoogen te krijgen.

Onze 249 kippen hebben ze hun ‘thuis’ gevonden in een heuse ‘kipcaravan’. Een kipcaravan? Ja, we hebben eind vorig jaar een gloednieuwe mobiele kippenstal aangeschaft. De caravan verplaatsen onze boeren elke twee tot vier weken. Zo gaan de kippen als het ware op vakantie en scharrelen ze over onze Herenboerderij. De hennen kunnen zo in de buitenlucht ongestoord op zoek naar hun natuurlijke voeding: granen en zaden, gras en kruiden en kevers en torren.

Als het gaat schemeren, gaan de kippen in de caravan op stok. Daar krijgen ze nog wat granen. ‘Wanneer ‘s morgens om tien uur de luikjes opengaan, staan ze binnen twee minuten allemaal buiten’, typeert pluimveehouder en initiatiefnemer Peter van Agt het natuurlijke gedrag van de dieren.

Leuk weetje: de kipcaravan is zelfvoorzienend. Zonnepanelen zorgen voor de elektriciteit en er is een wateropvang die regenwater opvangt en zuivert.

Nee. Herenboerderij De Groote Heide wordt een kleinschalig, gemengd bedrijf. Veel taken in het proces kunnen we zelf uitvoeren. Het slachten van dieren is echter een vak op zich. Dat laten we dus over aan een professionele slachter in de buurt. 

Het risico van een mislukte oogst spreiden we doordat we bij Herenboeren De Groote Heide verschillende soorten groenten en fruit verbouwen. Dus mocht een deel van de oogst mislukken dan zijn er (hopelijk) nog voldoende andere producten om aan te bieden. Daarnaast is er sprake van samenwerking met andere Herenboerderijen in de omgeving. Omdat iedere boerderij straks iets meer produceert dan strikt nodig is kunnen we mogelijk oogst uitwisselen.

De coöperatie neemt een boer met kennis en ervaring in dienst. Hij of zij verricht het werk op het land en verzorgt de dieren. De begroting van de Herenboerderij biedt ruimte voor het inhuren van arbeid. Als de boer ziek is of extra handjes nodig heeft kan hij dus de hulp inroepen van boeren van de omliggende Herenboerderijen of loonwerkers inhuren. De leden van de coöperatie kunnen ook meewerken op de Herenboerderij, maar dat hoeft niet. Als je alleen maar je oogst ophaalt, is dat ook goed.

Net onder Eindhoven, tussen Soerendonk en Maarheeze, ligt in natuurgrenspark De Groote Heide het landgoed ‘Baronie van Cranendonck’. Vanaf 2020 neemt Herenboerderij De Groote Heide delen van de landbouwgrond en de bestaande boomgaard in gebruik. Een bijzondere en historische plek die de herenboeren samen met andere lokale initiatieven weer tot bloei brengen.

De Baronie heeft zijn oorsprong in het midden van de zestiende eeuw. Een fraai agrarisch landschap van circa 50 hectare met karakteristieke gebouwen en gemeentelijke monumenten. Het kasteel Cranendonck, de nagebootste kasteelruïne, de Kempische Brink en de diverse boerderijpanden: ze vormen een fraai decor voor recreatieve fiets- of wandeltochten. Maar waar de panden binnen Baronie van Cranendonck in het verleden veel functies kenden -van landbouwschool en bedrijfspanden tot proefboerderij- ontbreekt het hier momenteel aan eenduidigheid. Slechts enkele panden zijn bewoond, de proefboerderij van de Universiteit van Wageningen sloot al een aantal jaren terug de deuren en het kasteel wordt alleen nog af en toe door de gemeente als trouwlocatie gebruikt. En dat is zonde.

In 2020 krijgt het gebied een nieuwe invulling van verschillende initiatieven, allemaal met een duidelijke link naar drie essentiële bestanddelen: hospitaliteit, vitaliteit en ontmoeten. Klik hier voor meer informatie van de Gemeente Cranendonck over de ‘Gebiedsontwikkeling Baronie van Cranendonck’.

Met enige regelmaat organiseren we rondleidingen op onze boerderij, zodat je met eigen ogen kunt zien hoe Herenboeren er uitziet. Kijk in onze agenda naar alle geplande evenementen. Ook kun je een rondleiding op afspraak plannen met één van de kartrekkers.