Veelgestelde vragen
Wij zijn onderweg om een Herenboerderij te realiseren. Een eigen boerderij waarmee we grip willen krijgen op wat we eten. Samen met jou willen we dit avontuur aan en ervaring opdoen rondom ‘samen duurzaam voedsel produceren’.
Omdat we misschien nog niet op alle individuele vragen een exact antwoord kunnen geven, hebben we hiernaast veelgestelde vragen en de antwoorden op een rijtje gezet. De lijst wordt regelmatig van een update voorzien.
Algemeen
Herenboeren De Groote Heide staat in de steigers.
-
Een Herenboerderij is een kleinschalig, gemengd boerenbedrijf. Een coöperatie van maximaal 200 huishoudens is eigenaar en samen hebben ze een boer in dienst die exclusief voor hen het eten produceert dat ze willen. Denk daarbij aan groenten, fruit, aardappelen, uien en vlees van runderen, varkens en kippen. Een Herenboerderij is 15 tot 20 hectare groot en voedt maximaal 500 mensen.
-
Ja, Herenboeren Wilhelminapark in Boxtel (2016) en Herenboeren Groote Modderkolk in Loenen (2019). Verspreid over Nederland zijn diverse Herenboerderijen in oprichting; sommigen pril, anderen vergevorderd. Kijk op de site Herenboeren Nederland voor een overzicht van alle locaties.
-
- 100-200 huishoudens
- Geschikte (pachtbare) landbouwgrond*
- Een boer; de specialist die van alle markten thuis is en in dienst komt van Herenboeren Nederland.
*) bij voorkeur een areaal van 15 tot 20 hectare
-
Benodigd startkapitaal
Voor de opzet van onze boerderij hebben we ongeveer 200 gezinnen nodig, ofwel 500 monden. Meedoen betekent dat je als huishouden lid wordt van de coöperatie en eenmalig 2.000 euro inlegt; het startkapitaal. Daarmee ben voor onbepaalde tijd voor mede-eigenaar van de boerderij.
Wekelijkse bijdrage
Daarnaast betalen de leden gezamenlijk de operationele kosten van de boerderij. De hoogte van het bedrag is afhankelijk van de begroting die de algemene ledenvergadering vaststelt en het aantal ‘monden’ dat je afneemt: Naar verwachting betaal je 10 euro per mond. Hiervoor ontvang je idealiter elke week gemiddeld 5 soorten groenten aangevuld met fruit, aardappelen, eieren alsook rund-, varkens- en kippenvlees. Mensen die geen vlees eten, betalen ongeveer 6 euro per week. Voor eenpersoonshuishoudens kennen we halve certificaten.
In termijnen betalen
Voor mensen die niet in staat zijn de 2.000 euro ineens te betalen, kan de coöperatie besluiten tot invoering van betaling in termijnen. Zo wordt de eenmalige investering uitgesmeerd over een periode van twee jaar.
-
Jazeker! Je kunt bij inschrijving aangeven of je volledig wilt afnemen of zonder vlees. Je inleg is gelijk aan dat van alle andere leden; eenmalig 2.000 euro. Je wekelijkse kosten zijn echter ongeveer de helft van volledige afnemers.
Je kunt per huishouden ook aangeven of leden wel of geen vlees willen afnemen, als bijvoorbeeld één persoon in het huishouden geen vlees wil en de rest wel.
De boerderij in de praktijk
De praktische kant van Herenboerderij De Groote Heide
-
De bodem van de Herenboerderij bepaalt wat er in technische zin aan groenten en fruit verbouwd kan worden. Maar het zijn de bodem en de wensen van de Herenboeren die bepalen wat er daadwerkelijk op die grond verbouwd gaat worden. Net als dat de Herenboeren bepalen of en welke dieren er gehouden worden.
Op de eerste Herenboerderij in Boxtel verbouwen ze ongeveer 50 soorten groenten. Staan appel-, peren- en pruimenbomen. En lopen varkens, kippen en runderen voor vlees en eieren. Vanzelfsprekend eten de Herenboeren met de seizoenen mee. En is de oogst weersafhankelijk.
-
Onze boer werkt vraaggestuurd. De leden geven aan wat ze willen eten en de boer produceert dat uiteraard voor zover de omstandigheden, de grond en de regelgeving het toestaan.
Op basis van ervaringen uit Boxtel verwachten we de volgende productie: Circa 50 soorten groenten per jaar en daarmee wekelijks gemiddeld 5 soorten dit aanbod varieert met de seizoenen. Verder is de inschatting dat we wekelijks per mond 3-5 eieren ontvangen. Elke mond die van de boerderij eet krijgt ook meerdere pakketten vlees (21 kilo per jaar per mond); kippenvlees (4 tot 5 kilo), rundvlees (7 tot 8 kg), varkensvlees (10 kg) en vleeswaren (4 kg). Vegetariërs eten vanzelfsprekend alleen de groenten en het fruit.
-
In de toekomst is het op twee momenten in de week mogelijk om groenten, fruit, eieren en het bestelde vlees op te halen. De pakketten worden uitgeleverd bij een kraam op Herenboerderij De Groote Heide. De ervaring leert dat de meeste mensen het gewoon ontzettend leuk vinden om ten minste eens per week hun boerderij te bezoeken en collega-Herenboeren te ontmoeten.
-
Officieel niet. Biologisch is een officieel door SKAL verleend keurmerk. Iedereen die een biologisch product eet, weet dan zeker dat het voldoet aan de criteria van het keurmerk. Binnen de coöperatie zijn we onze eigen markt en bepalen we zelf hoe we werken aan een in alle opzichten duurzame voedselproductie. Het is onderdeel van onze zoektocht naar de ‘meest duurzame vorm van landbouw’. We noemen het zelf ook wel natuurgedreven landbouw.
We vinden transparantie en grip op de methode momenteel het belangrijkste sturingselement. Vraag gestuurd voedsel produceren; dat is wat ons drijft. In tegenstelling tot biologisch (productiemaximalisatie per ha) geeft dat meer ruimte om naar productie-optimalisatie te gaan.
We zoeken naar de draagkracht van de bodem voor voedselproductie, uitgaande van een gezonde bodem in een gezond landschap. Het gebruik van middelen wordt hierbij zoveel mogelijk voorkomen. En mocht een middel noodzakelijk zijn, dan gebruiken we een middel dat toegestaan is in de biologische landbouw.
Zie ook deze speciale website van Herenboeren Nederland
-
Nee. Herenboerderij De Groote Heide wordt een kleinschalig, gemengd bedrijf. Veel taken in het proces kunnen we zelf uitvoeren. Het slachten van dieren is echter een vak op zich. Dat laten we dus over aan een professionele slachter in de buurt.
-
Het risico van een mislukte oogst spreiden we doordat we bij Herenboeren De Groote Heide verschillende soorten groenten en fruit verbouwen. Dus mocht een deel van de oogst mislukken dan zijn er nog voldoende andere producten om aan te bieden.
Daarnaast is er sprake van samenwerking met andere Herenboerderijen in de omgeving. Omdat iedere boerderij straks iets meer produceert dan strikt nodig is kunnen we mogelijk oogst uitwisselen.
-
De coöperatie neemt een boer met kennis en ervaring in dienst. Hij of zij verricht het werk op het land en verzorgt de dieren. De begroting van de Herenboerderij biedt ruimte voor het inhuren van arbeid. Als de boer ziek is of extra handjes nodig heeft kan hij dus de hulp inroepen van boeren van de omliggende Herenboerderijen of loonwerkers inhuren.
De leden van de coöperatie kunnen ook meewerken op de Herenboerderij, maar dat hoeft niet. Als je alleen maar je oogst ophaalt, is dat ook goed.
Overige vragen
Andere veelgestelde vragen over Herenboeren De Groote Heide
-
De visie van Herenboeren sluit aan bij de persoonlijke motieven van de kartrekkers: meer grip op wat je eet, consument en producent dichterbij elkaar brengen, dierenwelzijn, eten met aandacht voor landschap en natuur. En samen met anderen! Want het fundament van zo’n Herenboerderij bestaat uit een groep mensen.
-
Met de eenmalige inleg van 2.000 euro per huishouden, wordt de oprichting van de boerderij betaald. Denk daarbij aan het aanbrengen van irrigatie, hekken, hokken, rasters, eventuele bodemverbetering en de aanplant van bomen, struiken of de aanleg van paden. De jaarlijkse kosten worden begroot en gedeeld door het aantal personen dat van de boerderij eet. Bij jaarlijkse kosten kun je denken aan pacht, aankoop zaai- en plantgoed, dieren en hun voer, salaris van de boer, en mechanisatie. Elk lid neemt voor 1 tot 5 monden af van de boerderij. Hoe meer monden je afneemt, hoe hoger de wekelijkse contributie en hoe meer je te eten krijgt. Leden van de Herenboerderij in Boxtel betalen per mond ongeveer 11 euro per week, vegetariërs 6 euro.